‘Ik kon alleen maar uit het raam staren en voelen hoe leeg ik was. En hoe bang dat me maakte dat ik even helemaal niet het nut van het leven inzag.’
9 WEKEN
DORRIT HUPPES | 16.11.14
Voor Juul, ons kleine meisje
​
Hieronder mijn verhaal over de eerste miskraam die ik heb gehad. Ik heb na deze ervaring op papier willen zetten hoe het voor me was. Ook om ruimte te maken om weer zwanger te worden en het laatste stapje in mijn verwerking te zetten. Daarnaast wilde ik dit ook graag opschrijven voor al die vrouwen die net als ik een miskraam hebben gehad. Ik wil graag delen hoe deze ervaring voor mij was en wat het me gebracht heeft. Ik weet inmiddels dat er zoveel vrouwen zijn die dit meemaken. Maar ook dat er zo weinig over geschreven is. Weinig om je aan vast te houden tijdens en na de miskraam. Ik wil met mijn schrijven bijdragen aan het onderlinge steunen van vrouwen die hierdoor heengaan. En die, net als ik in 2014, behoefte hebben aan het delen en samen dragen van de pijn en het gemis.
Ik ben zwanger!!!
Wat waren wij blij toen we de uitslag “zwanger” zagen staan op de zwangerschapstest. Uitgelaten, verrast en zó ontroerd. Mijn lieve man Tim had direct tranen in zijn ogen alsof het besef van vader worden in die split secondtot hem door drong. Dat er een reden van bestaan was voor hem hier op aarde die hij daarvoor nog niet kende. Voor mij duurde het iets langer totdat het doordrong. We hadden die dag een feestje op een boot in de grachten van Amsterdam met vrienden. Ik voelde me heel licht en vrolijk. Pas ‘s avonds toen ik in bad zat voelde ik naast het eerste hypere geluksgevoel ook de impact die het nieuws op me had. Ik probeerde een beetje te voelen wat de komst van dit kindje voor mij zou gaan betekenen. Nu het echt zo was voelde dit toch nog veel echter dan alle keren dat ik daar met mijn man over gefantaseerd had. Ik geloof ook dat je al voordat een kindje geboren wordt contact kunt maken met het zieltje van het kindje. En die avond in bad ervaarde ik dat voor het eerst. Dikke tranen van ontroering stroomden over mijn wangen. De woorden zelfliefde en heel veel vrolijkheid kwamen in me op. Door de komst van dit kindje zou ik dit meer gaan ervaren. Vanaf jongs af aan ben ik nogal gericht op de buitenwereld en laat ik deze in meer of mindere mate bepalen hoe ik denk over mijzelf. Ik heb lang geloofd dat ik iets voor iemand moet doen of een prestatie moet neerzetten om liefde te krijgen in plaats van dat ik die liefde verdien om wie ik ben. Zelfliefde betekent voor mij dat ik deze liefde onvoorwaardelijk kan voelen voor mezelf.
De week daarna zaten Tim en ik allebei op een roze wolk. We hebben elke nacht tot diep in de nacht gepraat over alles wat er zou gaan veranderen in ons leven. We waren zo hyper. Omdat het voor mij nog steeds onwerkelijk voelde liet Tim me hardop uitspreken “ik ben zwanger”. De eerste 100 keer kon ik dat volgens mij niet zonder daarna hard te giechelen. Bij mij uitte het zwanger voelen zich met name in het verdwijnen van mijn twijfelachtigheid; ik wist precies wat ik wel en niet wilde en was er minder mee bezig wat anderen daarvan zouden vinden. Wat heerlijk zeg! Ik genoot volop van het zwanger zijn en had het idee dat iedereen aan me kon zien dat ik zwanger was; ik straalde echt!
De eerste tekenen van bezorgdheid…
Na een kleine twee weken dit nieuws samen te hebben gedeeld ging ik op een –lang daarvoor geboekte – vakantie met vriendinnen naar Ibiza. Ik had veel zin om even helemaal niets te hoeven qua werk en veel te kunnen lezen (over zwanger zijn uiteraard) en uit te rusten. De vakantie was heerlijk al merkte ik wel dat ik veel minder dan normaal zin had in dingen ondernemen. Het liefst lag ik onder een dekentje in de zon en bleef ik een beetje rondom ons huisje. Bij vlagen voelde ik me ook wat emotioneel en mijn zelfliefde was soms ver te zoeken. Ik kan me herinneren dat ik me wat zwaarmoedig voelde en niet blij was hoe ik eruit zag. In tegenstelling tot hoe ik me die weken ervoor had gevoeld. Achteraf heb ik begrepen dat dit o.a. te maken moet hebben gehad met het feit dat er op dat moment al iets niet klopte in mijn lichaam….
​
Teruggekomen in Nederland ging ik weer aan het werk, maar ik had er veel moeite mee om me ertoe te zetten. Ik was niet echt heel misselijk ofzo, maar vooral moe en nog steeds wat zwaarmoedig. Ik zei steeds tegen mezelf dat “dit er waarschijnlijk bijhoort” en probeerde na werk zo vroeg mogelijk naar bed te gaan en verder niets te plannen. Nog steeds hadden we het aan bijna niemand verteld, maar waren wel bezig met het plannen maken daarvoor. Op vakantie had ik voor mijn familie een kleinigheidje gekocht om hen te verrassen. Over anderhalve week zouden we de tien weken echo hebben. Een week voor die echo kreeg ik echter licht bloedverlies. De vroedvrouw gaf aan dat dit erbij kon horen, maar toen het bloeden een paar dagen aanhield leek het haar en onszelf verstandig om een vervroegde echo te laten maken. Ik had er geen goed gevoel over…
​
Slecht nieuws
Het beeld van de echo zonder bonkend hartje zal ik niet snel vergeten… Dat was zo’n vreselijk en onwerkelijk moment, ook al wisten we vooraf dat het mis kon zijn. De echoscopiste gaf ons nog wel het voordeel van de twijfel, want er was een kans op een hele vroege zwangerschap (dat we i.p.v. de 9 weken die we zelf dachten zwanger te zijn pas 6 weken zwanger waren), maar toen we de deur uitliepen hadden we beiden het gevoel dat het niet goed kon zijn. We waren ons er veel te bewust van wanneer de conceptie was. Langzaam begon het tot ons door te dringen wat dit nieuws betekende. We waren ongelofelijk verdrietig. Mijn vroedvrouw vertelde wat er mogelijk zou kunnen gebeuren. Ook zij was realistisch en sprak haar vermoeden dat het niet goed uit. Wel zei ook zij dat het afwachten zou zijn (en ja, dat er een kleine kans op een vroege zwangerschap was) en we het misschien pas zouden weten als we volgende week de volgende echo zouden hebben. “Een miskraam komt niet altijd spontaan op gang”, zei ze. Maar ze zei ook dat er een kans was dat mijn lichaam zou gaan reageren op wat mijn hoofd nu wist en de miskraam wel spontaan op gang zou komen.
Definitief
Ik vind het steeds weer ongelofelijk hoe een lichaam werkt, maar dat laatste gebeurde diezelfde avond nog. Terwijl ik boodschappen aan het doen was voelde ik letterlijk iets breken en wist dat het mis was. Ik verloor bloed. Ik ben zo snel als ik kon naar huis gegaan. Naar Tim. In elkaars armen hebben we staan huilen. Het was nu echt definitief. We hebben daarna nota bene nog wel gewoon samen gegeten, in afwachting van wat er zou komen gaan, want na dat eerste bloedverlies duurde het een paar uur totdat mijn miskraam verder op gang kwam. Toen we na het eten televisie aan het kijken waren werd ik opeens heel erg misselijk en kreeg ik heftige buikkrampen. Ik ben naar boven gesneld en op de wc gaan zitten. Tim is bij mijn voeten komen zitten en heeft me vastgehouden terwijl ik voelde dat ik het vruchtje kwijt aan het raken was. Dit was niet alleen fysiek pijnlijk, maar emotioneel ook zo heftig. Iets los te moeten laten waar we in korte tijd al zo van waren gaan houden. Zo hebben we een paar uur gezeten. Beiden zo verdrietig en machteloos, we begrepen echt niet waarom dit moest gebeuren.
​
Toen het bloeden enigszins stopte waren we allebei zo uitgeput dat we op bed zijn gaan liggen en in een diepe slaap zijn gevallen. Ik werd pas de volgende ochtend wakker en voelde me lichter en opgelucht. Ik vond dat wel wat gek om te merken, want ik moest me toch slecht en verdrietig voelen? Maar mijn hoofd kon aan de andere kant ook bedenken dat het klopte dat een vruchtje dat al drie weken niet meer leefde nu uit mijn lichaam was. En ergens diep in mijzelf voelde ik heel veel vrolijkheid en blijdschap. We zijn die dag zelfs naar een huwelijk van een goeie vriendin van mij gegaan. Ik had met name behoefte aan samen met Tim zijn, maar zeker niet in de hele dag op bed liggen. Dus zijn we in de auto gestapt naar de boot (het huwelijk was op Terschelling). Ik had bij vlagen nog wel erge buikpijn, ben vaak naar de wc gegaan en verloor nog veel bloed, maar de afleiding was welkom en het “onderweg zijn” deed me goed. Tim en ik hebben veel gepraat, we waren allebei best vrolijk en hadden het idee dat het ergste nu voorbij was.
Naweeën
Die avond echter, toen we weer in bed lagen, werd ik heel misselijk en kreeg ik weer heftige buikkrampen. Dit keer was het alsof ik weeën had; althans, wat ik erover heb gehoord van vriendinnen. Ik voelde dat het vruchtje er nog niet helemaal uit was en mijn lichaam alles op alles zette om dit wel voor elkaar te krijgen. Ik moest ook dit “laatste stukje” loslaten en ondertussen moest ik de hele tijd aan mijn vader denken. Mijn vader is overleden toen ik 20 was en dat heeft mij zo ontzettend veel verdriet gedaan. Om hem los te moeten laten. Hij heeft zeven jaar kanker gehad en zijn ziekbed was lang. Mijn moeder, broertje, twee zusjes en ikzelf zaten aan de rand van zijn bed toen hij stierf. En dit beeld kwam nu weer bij me op. Het leek wel alsof het loslaten van ons vruchtje de herinnering aan die pijn en het gevoel van absoluut niet willen loslaten (destijds en nu weer) naar boven bracht. Het is 13 jaar geleden dat mijn vader overleed en ik heb veel verwerkt en gepraat over zijn dood. Maar dit had ik blijkbaar nog niet zo sterk gevoeld.
Ik geloof dat een miskraam oude pijn naar boven kan brengen van ervaringen uit het verleden. In mijn geval heeft mijn miskraam mij onder andere in contact gebracht met onverwerkte emoties en gevoelens als verdriet, boosheid, leegte en depressie. Ik heb het gevoel gehad alsof ik ze laagje voor laagje tegenkwam. En er was ook vrolijkheid en opluchting. Beide kanten van het emotionele spectrum zijn in korte tijd langsgekomen.
Opluchting
Na die zaterdagnacht voelde ik me moe, maar wel rustig. Buiten bij ons voor de deur werd er door de gracht gezwommen om geld in te zamelen voor ALS en het contrast tussen de drukte en hoe ik me voelde dat ik sterk was. Mijn moeder werd depressief en kon het leven zonder mijn vader niet aan. Een half jaar na zijn dood pleegde zij zelfmoord. Er zit bij mij dus een hele negatieve bijsmaak aan depressief zijn en het is iets wat ik mezelf nooit heb toegestaan. Maar nu kwam het door wat er gebeurd was met ons kindje zo heftig op dat ik niet kon doen alsof het er niet was. Ik kon alleen maar uit het raam staren en voelen hoe leeg ik was. En hoe bang dat me maakte. Dat ik even helemaal niet het nut van het leven inzag. En voor een moment maakte ik diep contact met het gevoel dat mijn moeder moet hebben gehad toen ze uit het leven stapte. Doodeng vond ik het om dit te voelen, maar ik voelde ook ergens dat het een gevoel was in mij dat aan het licht wilde komen en dat het belangrijk was om dit niet (weer) weg te duwen en me sterk voor te doen. Door de opleiding die ik doe ben ik me ervan bewust dat de delen in jezelf die je het meest afkeurt juist vragen om aandacht. Ik wist dat dit zo’n deel van mij was. En het had mij iets te vertellen. Mag ik ook mijn “zwakte” en even niet weten hoe ik verder moet voelen? En het vervolgens delen met anderen? De eerste met wie ik het deelde was wederom Tim, die nogmaals aan mij bewees (en dan bedoel ik niet dat hij dit nog aan mij bewijzen moest, maar meer dat het bevestigde wat ik al eerder zo sterk had ervaren tussen ons) dat ik er mag zijn met al mijn emoties. Hij luisterde naar wat ik zei over “het niet zien zitten, me zo leeg voelen, bang zijn” en moedigde me aan om het er helemaal te laten zijn.
Rouw
Ik voel me zo moe
Het is rauw, dit gevoel
Eindeloos lijkt het wel
Even geen uitzicht op anders
Geen licht, veel duister
Wat is de zin?
De zin is weg. De zin is zoek.
Ik voel me zoek.
Sterk zijn
Ik mag niet down zijn.
Ik ben het niet.
Nee hoor, aan mij zie je niks.
Ik ben sterk, ik kan dit wel dragen.
Jouw verdriet, mijn eigen verdriet.
Ik kan het aan.
Dat laat ik je zien.
Maar ondertussen…
Leegte
Ik staar uit het raam
Alles is grijs
Ik kijk maar ik zie niks
Lusteloos
Leegte
Eindeloos
Zonder doel
Wat wil ik nog?
Wat maakt het uit?
Twijfel
Mag ik dit voelen?
Mama heeft tenslotte zelfmoord gepleegd.
Dan kan ik dit toch niet voelen?
Dit kan écht niet…
Overgave
Dat ik ooit
Aan iemand
Zou durven laten zien
Hoe down ik kan zijn
Hoe down ik me kan voelen
Dat kan iemand
Net als ik toen
Toch nooit begrijpen?
Laat staan aanvaarden?
En toch blijft hij…
Mezelf laten zien
Waar ik vervolgens heel erg tegenop zag was dat mijn familie (broertje, zusjes en hun partners) bij ons zouden komen eten. Deze afspraak stond al en had een hele leuke verrassing moeten zijn (we zouden namelijk vertellen dat we zwanger waren). Ik had ze al wel laten weten dat het mis was en we hadden besloten dit etentje door te laten gaan, juist om even samen te zijn. Maarja, juist bij hen, mijn lieve broertje en zusjes waarmee ik zoveel meegemaakt had, maar als oudste ook altijd wel een beetje de rol van sterk zijn had aangenomen, zag ik het even helemaal niet zitten om mijn emoties te laten zien. Ik wist niet hoe ik daarmee om moest gaan. Tim zei “als je het aan ze vertelt, dat je je leeg voelt, hoe zou dat zijn?”. Eigenlijk was dat geen optie, dacht ik, maar ik voelde ergens ook wel hoe belangrijk het was om juist wel eerlijk te zijn tegen hen. En dat zij het heus inmiddels aankonden om mij zo te zien. Sterker nog, wie was ik om voor hen te bepalen dat zij het niet aankonden? Maakte ik hen daarmee niet tot een soort zwakkeren? Iets wat ze totaal niet zijn. Dus ik nam me voor om in ieder geval niet mooi weer te spelen en hen te vertellen dat ik me eigenlijk op het moment niet goed voelde. Als eerste kwam mijn zusje met haar vrouw binnen. Zij waren in een hele liefdevolle en rustige stemming en ik voelde dat het oké was om met hen te delen hoe ik me voelde, gesteund door Tim. Vervolgens kwamen mijn broertje en zijn vriendin binnen en ik voelde hoe ik juist bij hem zo geneigd ben om mijn glimlach op te zetten en ik dacht ook aan hem te merken dat hij niet zo goed wist hoe hij met deze situatie om moest gaan. Wij hebben toen mijn ouders overleden samen veel opgepakt, ook in de zorg voor mijn zusjes. Dus hadden we een soort onuitgesproken afspraak dat “het met ons altijd goed ging”. Ik denk dat we in die tijd dachten dat als het met een van ons ook nog es niet goed ging dat dan echt elk gevoel van houvast zou verdwijnen. Dus we hebben heel veel gepraat over hoe we verder moesten, hoe het met mijn zusjes ging, hoe we het financieel bol moesten werken, maar dus nooit over onze eigen diepere emoties.
​
Ook verder richting de buitenwereld kon ik heel goed over het verlies van mijn ouders praten, maar echt laten zien wat het met mij deed van binnen, dat heb ik met (bijna) niemand gedeeld. En op die manier kon ik mezelf ook een beetje voorhouden dat het wel goed ging. En dit was, zeker richting mijn familie, ook nu mijn eerste neiging. Ik ben er soms nog steeds van overtuigd dat mensen liever horen dat “het best wel gaat” dan dat ze horen hoe moeilijk en zwaar het is. Het feit dat er zo weinig over miskramen geschreven is, terwijl het een hele ingrijpende gebeurtenis is, vind ik daar een voorbeeld van. Pas toen ik het ging delen met mijn naasten hoorde ik bij hoeveel vrouwen dit gebeurt. En dat nog niet zo lang geleden dit voor vrouwen iets was wat “er nu eenmaal bij hoorde” en dat er nauwelijks aandacht besteed werd aan het rouwproces dat het in mijn beleving toch echt is. Dat het “het ingrijpen van de natuur” is en “iets wat 1 op de 5 vrouwen overkomt” betekent nog niet dat het geen pijn doet. En ik ben van mening, nu ik het zelf heb meegemaakt, dat het belangrijk is dat hier meer aandacht voor is. Dat vrouwen zichzelf toestaan eerlijk te zijn over het feit dat het gewoon verdomd veel pijn doet. Dat de emoties die erbij komen kijken er mogen zijn. Pas dan kun je volgens mij verder, dan heeft het verlies een plek. Mezelf laten zien, op de eerste plaats aan mezelf. Niek Brouw schrijft het mooi op in zijn boek Liefde, agressie, depressie: “eerlijkheid ten opzichte van jezelf en ten opzichte van je pijn is het moeilijkste is wat er is”. Zo heb ik het ook ervaren. Andere mensen zijn daarin alleen maar een spiegel die je laten zien waar je van jezelf nog niet eerlijk mag zijn. Zo projecteerde ik op mijn broertje mijn eigen afkeuring van mijn kwetsbaarheid. Ik dacht dat hij het misschien niet aan zou kunnen als ik niet sterk was, maar zwaarmoedig/leeg. Terwijl ik zelf degene was die dit niet kon zien van mezelf. En dus was het eerlijk zijn over mijn pijn die avond heel belangrijk. “Pas als je hierover eerlijk kunt zijn tegenover jezelf kun je vrij zijn”, concludeert Niek Brouw.
Geboorte
Nog steeds had ik buikpijn, dus belde ik mijn vroedvrouw om met mij mee te denken wat dat kon zijn. Na kort overleg besloten we dat het goed zou kunnen dat er nog een klein restje in mijn baarmoeder achter was gebleven en door mijn eerdere ervaringen van de afgelopen dagen wist ik dat dit mogelijk ook met dieperliggende emoties gepaard kon gaan. We spraken daarom af dat ik bij haar langs zou komen, want zij begeleidde, naast het begeleiden van de bevalling, vaker vrouwen in dit soort processen. Het was het contact maken met mijn baarmoeder en haar warme handen die me lieten gaan naar een plek in mijzelf waar ik kon zijn in de leegte. Waar ik durfde los te laten (ons kindje, mijn moeder, mijn vader) en houvast vond in het niet weten en “mogen zijn”. De energie in mijn lichaam begon weer te stromen. Mijn tranen overigens ook. En ik voelde een diepe verbinding met iets groters, binnenin mezelf.
Dankbaar
Inmiddels ben ik 4 maanden verder en is het wat makkelijker om te zien wat deze ervaring me heeft gebracht. Het rouwen en gemis heeft een plekje gekregen en ik voel weer de ruimte om vooruit te kijken. Dat heeft wel even geduurd, bij mij langer dan bij Tim. Ik denk dat dat logisch is. Naast het emotionele stuk, dat ik uiteraard deel met Tim, moest ik ook echt lichamelijk en hormonaal bijkomen van de miskraam. Ik ben heel blij dat ik daar goed naar geluisterd heb en Tim, ook al wilde hij eigenlijk niets liever dan direct weer zwanger worden, mij de tijd heeft gegeven die ik nodig had om daar weer klaar voor te zijn.
Ik voel nu dat dat zo is en ook dat het opschrijven wat ik nu heb gedaan daar het slotstuk van is. Uiteraard vind ik het ook best wel spannend, wanneer zal het gebeuren en gaat het dan wél goed? Maar ik durf erop te vertrouwen dat het hoe dan ook goed is. Want zelfs op mijn miskraam kijk ik nu met die ogen terug. Dat kon ik echt nog niet meteen toen het gebeurde. Maar inmiddels zie ik hoeveel moois het me ook heeft gebracht. Ik heb een verlies ervaren, zoals ik helaas al eerder verlies heb ervaren, maar ik heb me dit keer niet alleen gevoeld. Samen met Tim kon ik het delen en voor mij is dat een nieuwe en bijzondere ervaring. Het heeft ons daarbij ook nog dichterbij elkaar gebracht. We waren er al klaar voor om ouders te worden, maar dat is alleen nog maar versterkt. En te weten dat we zoiets heftigs met elkaar kunnen beleven geeft een basis en een ongelofelijk gevoel van vertrouwen. In het begin schreef ik over het contact dat ik had met het zieltje. Dat ik het gevoel had dat ze mij zelfliefde en vrolijkheid zou brengen. Eerst voelde ik helemaal niet hoe deze miskraam me dat in Godsnaam zou kunnen geven. Toen het net gebeurd was voelde ik alleen maar dat ik zoveel liefde voor mezelf had gevoeld tijdens de eerste paar weken van mijn zwangerschap en vroeg ik me af hoe zou ik dit ooit weer kunnen voelen in mijzelf, zonder dat er een kindje in mijn buik groeide die mij daaraan zou helpen herinneren? Maar misschien is dat het juist wel: dat ik, ook zonder dat ik gevuld ben met een baby’tje in mijn buik, mezelf kan vullen met liefde voor mezelf. Zo merk ik inmiddels dat ik de afgelopen maanden juist meer ben gaan voelen wat belangrijk is voor mij. En handel ik daar ook naar. Op mijn werk heb ik bijvoorbeeld aangegeven dat ik meer ruimte nodig heb en minder hard wil werken. Ik doe een stap terug om mezelf meer ruimte te geven, dat er veel meer kan ontstaan wat er wil ontstaan, in plaats van dat ik voldoe aan een norm van de buitenwereld. Ik wil mijn leven simpeler leven. Het voelt alsof ik zelf opnieuw geboren ben, beter weet wat ik wil en waar ik blij van word. Want die vrolijkheid, waarvan ik dus zo sterk voelde dat ons kindje dat zou brengen, heb ik de afgelopen maanden zeker ervaren.
Met Tim geniet ik van het vooruitzicht dat we ouders gaan worden. Het is net alsof we er nog meer naar uitkijken nu we weten hoe het voelde. En we hebben zoveel gelachen samen de laatste tijd, om de kleinste dingen. Ook in vriendschappen en de dingen die ik doe ervaar ik dat ik vrolijk en opgewekt ben. Het leven heeft een nieuw tipje van de sluier voor me opgelicht. Ik geniet van het vooruitzicht om moeder te worden, maar ik geniet er ondertussen ook enorm van dat ik nu nog even niet zwanger ben. Misschien juist wel omdat ik weet hoe het is. Ergens heb ik minder haast. Ik ben meer aanwezig.
Dank je wel, lieve Juul, dat je bij ons bent gekomen en ons deze ervaring hebt gebracht. Je bent heel dichtbij en zal altijd onze eerste dochter zijn. Ik heb stukjes van mezelf terug gevonden, waar ik lange tijd geen contact mee kon maken. En ook in het contact met mijn man, jouw papa, heb ik een nieuwe dimensie ontdekt. Ik ervaar de wereld om me heen ook anders, meer als een deel van mezelf en minder onveilig dan ik dit eerder ervaarde. Daar ben ik jou allemaal heel dankbaar voor! Dag lief meisje, ik hou heel veel van je.
